Gastroskopi Nedir?

Gastroskopi yemek borusu, mide ve on iki parmak bağırsağının direkt görerek incelenmesine olanak sağlayan bir görüntüleme yöntemidir. Bu işlem ucunda ışık ve mikro kamera bulunan ince, yumuşak ve bükülebilen tüp şeklinde bir alet yardımıyla yapılmaktadır.

Şekil 1. Gastroskopi

 

Gastroskopi ne zaman gereklidir ?

• Yutma güçlüğü, göğüs arkasında yanma ve ağrı, ağza acı su gelmesi gibi yemek borusunu ilgilendiren hastalıkların teşhisinde,
• Karnın üst kısmında ağrı, yanma, ekşime, bulantı, kusma, tedaviye dirençli kansızlık, nedeni bilinmeyen kilo kaybı gibi mide ve on iki parmak bağırsağını düşündüren hastalıkların teşhisinde,
• Ağızdan taze kan gelmesi ve kahve telvesi tarzında kusma veya siyah dışkılama ile kendini belli eden üst sindirim sistemi kanamalarının nedeninin tespit edilmesinde, ve
• Yemek borusu ve mide kanserlerinin teşhis edilmesinde,
• Gastroskopi iltihaplı bölgelerin, küçük ülserlerin ve tümörlerin tespit edilmesinde ilaçlı mide filmine göre daha güvenilir bir yöntemdir. Ayrıca gastroskop içerisinden geçirilen ince bir alet yardımıyla ağrısız biyopsi alma şansı da mevcuttur.
• Yine gastroskop içinden geçirilen özel aletler yardımıyla darlıkların genişletilmesi, polip adı verilen tümörlerin cerrahiye gerek kalmadan çıkarılması, yutulan yabancı cisimlerin çıkarılması ve kanamaların tedavisi de mümkündür.

Gastroskopi öncesi herhangi bir şey yiyip içebilir miyim ?

• İyi bir inceleme için midenizin tamamen boş olması gerekmektedir. Bu amaçla işlemden önceki 8 saat boyunca herhangi bir şey yememeniz ve içmemeniz gerekmektedir.

Sürekli kullanmakta olduğum ilaçlar var, ne yapmalıyım ?

• Sürekli kullanmanız gereken çoğu ilacı (tansiyon, kalp, tiroid ilaçları gibi) işlemden 3 saat önce az miktarda su ile beraber alabilirsiniz. Ancak;
• Aspirin kullanıyorsanız işlemden en az 7 gün önce, romatizma ilaçları, demir veya vitamin ilaçları kullanıyorsanız 5 gün önce kesmelisiniz.
• Şeker hastalığı nedeniyle ilaç kullanıyorsanız  veya kan sulandırıcı (Coumadin gibi) ilaç kullanıyorsanız, doktorunuzu bu  konuda uyarmalısınız.
• Romatizmal kalp kapak hastalığı, geçirilmiş kalp zarı iltihabı (endokardit) veya kalp kapak değişimi ameliyatı geçirdiyseniz endoskopi öncesi koruyucu antibiyotik kullanmanız     gerekeceğinden, bu konuda endoskopi hemşiresini bilgilendiriniz.

Gelirken yanımda neler  getirmeliyim ?

• İşlem günü mücevher ve değerli eşyalarınızı evinizde bırakınız.
• Endoskopi istek formunuzu, hastalığınız ile ilgili daha önceden yapılan tetkiklerinizi ve eğer yapıldıysa önceki endoskopi raporlarınızı mutlaka hastanenize(muayanenize) yanınızda getirmelisiniz.

Gastroskopi esnasında   rahatsızlık hissedecek miyim ?

• Endoskopiden önce genellikle damar yolundan verilen ilaçlarla “Bilinçli Sedasyon” adı verilen özel bir anestezi uygulanır. Bu yöntemde genel anestezide olduğu gibi tam bir bilinç kaybınız olmaz, ancak oldukça rahatlamış ve uykulu bir hale gelerek işlemden rahatsız olmamanız sağlanır. Ayrıca gastroskopi bittikten sonra  kendinize geldiğinizde kullanılan ilaçların özel bir etkisi sayesinde işlemi genellikle hiç hatırlamazsınız. En önemlisi ise işlem esnasında kesinlikle ağrı, nefes darlığı veya bulantı-kusma yakınmanız olmayacaktır.

Eve arabamla geri dönebilir   miyim ?

• Hayır. Gastroskopi sırasında verilen ilaçlar uyku hali, baş dönmesi ve dikkat dağınıklığı yaratabileceğinden, işlemden sonra en az 8 saat boyunca araba kullanmamalı ve dikkat gerektiren işlerden uzak durmalısınız. Bu nedenle eve dönerken size yardımcı olabilecek bir yakınınızı mutlaka yanınızda getirmelisiniz.

Gastroskopi işlemi nasıl  yapılacak ?

• Tüm işlemleriniz konusunda deneyimli bir Gastroenteroloji uzmanı veya gastroenteroloji araştırma görevlileri tarafından yapılır.
• Doktorunuz, yapılacak olan işlem ve     karşılaşılabilecek problemler konusunda sizi bilgilendirecek, ayrıntılı bir tıbbi sorgulamanızı yapacak ve sonrasında işlemin yapılmasına izin     verdiğinizi gösteren bir onay formunu imzalamanızı isteyecektir.
• Endoskopi odasına alındıktan sonra özel bir hasta önlüğü giymeniz, varsa gözlük veya takma dişlerinizi çıkarmanız istenecektir.
• İşleme başlamadan önce bulantı ve öğürtü olmasını engellemek için ağzınıza sprey tarzında uyuşturucu bir ilaç sıkılacak, sonrasında ise dişlerinizin arasına bir dişlik yerleştirilecektir. Bu dişlik nefes alıp vermenize engel olmaz.
• İşlem boyunca sol yanınıza yatar pozisyonda olacaksınız.
• Damar yoluyla sakinleştirici ilaçlar verilip siz iyice rahatladıktan sonra, doktorunuz endoskopu ağız yoluyla midenize doğru ilerletecektir (bakınız şekil 2). Gastroskopi, nefes alıp vermenizi     engelleyen bir işlem değildir.
• İşlem ortalama 15-30 dakika sürecektir.

Gastroskopi sonrasında neler   yapılacak ?

• İşlem bittikten sonra, sakinleştirici ilaçların etkisi ortadan kalkıncaya kadar dinlenme odasında yaklaşık yarım saat kadar hemşire gözetiminde kalırsınız.
• Kendinize geldikten sonra gastroskopi bulguları konusunda doktorunuz tarafından detaylı olarak bilgilendirilirsiniz.

Kullanılan aletler dezenfekte  ediliyor mu ?

• Gastroskopi yapılan her hastadan sonra  kullanılan tüm aletler  önce mekanik temizlik işleminden geçirildikten  sonra 15 dakika süreyle %2 Glutaraldehid solüsyonunda bekletilerek dezenfekte edilmelidir.